Nỗ lực chống tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống tại tỉnh Cao Bằng

Thứ tư - 30/06/2021 14:43

    Cao Bằng là tỉnh miền núi biên giới, nằm ở phía Đông Bắc của Tổ quốc hai mặt Bắc và Đông Bắc giáp Khu tự trị dân tộc Choang, Quảng Tây (Trung Quốc) với đường biên giới dài trên 333 km; tổng diện tích tự nhiên 6.724,72 km²; Dân số tỉnh Cao Bằng là 530.341 người, với trên 20 dân tộc cùng chung sống, dân tộc thiểu số chiếm gần 95% (trong đó có 8 dân tộc có số dân đông là Tày, Nùng, Dao, Mông, Kinh, Hoa, Sán Chỉ, Lô Lô). Dưới sự lãnh đạo của các cấp uỷ Đảng, chính quyền trong những năm qua, tỉnh Cao Bằng đã đạt được những kết quả quan trọng trên mọi mặt của đời sống xã hội. Tuy nhiên, do điểm xuất phát thấp, đời sống nhân dân, nhất là ở vùng sâu, vùng xa đồng bào dân tộc thiểu số còn nhiều khó khăn, một số hủ tục lạc hậu vẫn còn tồn tại ở một số nơi, trong đó có thể kể đến là nạn tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống.
    Tình trạng về tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống thường diễn ra đối với một số dân tộc như Mông, Dao, Nùng,..., nhưng chủ yếu là dân tộc Mông và Dao tập trung ở các huyện như Bảo Lâm, Bảo Lạc, Nguyên Bình, Hà Quảng. Tỷ lệ tảo hôn của nam nhiều hơn nữ; tuổi tảo hôn thấp nhất đối với nữ là 13 tuổi, tuổi tảo hôn thấp nhất đối với nam là 14 tuổi. Số cặp vợ chồng tảo hôn cả giai đoạn 1.394 cặp, trong đó cặp tảo hôn cả hai người tảo hôn là 640, số cặp tảo hôn một người là 757. Số lượng các trường hợp kết hôn cận huyết thống giai đoạn (2015-2020) là 26 cặp vợ chồng.
    Tảo hôn là một trong những nguyên nhân dẫn đến thất học, đặc biệt đối với trẻ em gái; tâm sinh lý chưa phát triển đầy đủ, chưa đảm bảo được vai trò mang thai, sinh đẻ và làm mẹ, trẻ sinh ra thường bị nhẹ cân, còi cọc, suy dinh dưỡng hoặc bị dị dạng, dị tật bẩm sinh; chưa có đủ kiến thức, kinh nghiệm để quản lý và chăm lo đến cuộc sống của gia đình, dễ phát sinh những mâu thuẫn, phát sinh bạo lực gia đình, tỷ lệ ly hôn cao; mỗi cặp vợ chồng tảo hôn tách hộ nguy cơ phát sinh thêm 01 hộ nghèo tại địa phương.
    Kết hôn cận huyết thống ảnh hưởng đến chất lượng dân số vùng đồng bào dân tộc thiểu số, làm tăng nguy cơ sinh con mắc bệnh, tật bẩm sinh như: Suy giảm thính lực sớm, mắc các bệnh di truyền về máu, suy giảm thị lực sớm, chậm phát triển tâm thần, trí tuệ, động kinh, tăng tử vong sơ sinh hoặc trong năm đầu sau sinh không rõ nguyên nhân. Những gia đình có con mắc bệnh, tật bẩm sinh ảnh hưởng đến đời sống, kinh tế gia đình, làm gia tăng hộ nghèo tại địa phương. Những hệ luỵ này không những gây ảnh hưởng không nhỏ đến những cá nhân, hộ gia đình trực tiếp mắc phải mà còn là gánh nặng cho xã hội trong nhiều mặt.
    Trước thực trạng trên, tỉnh đã tổ chức thực hiện biện pháp để giảm thiểu vấn đề này, Đề án "Giảm thiểu tình trạng tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số, giai đoạn 2016 - 2020" là một trong những biện pháp đã thực hiện. Đề án được tiến hành thực hiện mô hình điểm tại 07 xã, 07 trường học thuộc 07 huyện trong tỉnh. Kết quả thu được từ việc thực hiện đề án rất tốt như: Tổ chức tuyên truyền, tư vấn tại các xóm được 68 cuộc, với trên 2.600 lượt người nghe; tuyên truyền trên Đài phát thanh và Tuyền hình, Báo địa phương được 46 chuyên đề; phối hợp với công tác tập huấn người có uy tín và các nhiệm vụ khác được 669 cuộc với 33.424 lượt người tham gia.
     Như vậy, có thể khẳng định rằng đề án đã có sức lan tỏa đến từng hộ gia đình trong các xã, nhận thức của đồng bào các dân tộc thiểu số về Luật Hôn nhân và Gia đình, tác hại của tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống được nâng lên, nhiều hộ gia đình đã nghiêm túc thực hiện và nhiều cặp chưa đến tuổi kết hôn hoãn cưới. Đáng chú ý là các thành viên trong tổ tư vấn, trưởng xóm không có trường hợp tổ chức cưới tảo hôn.
    Có được những kết quả đó là sự vào cuộc của các cấp ủy, chính quyền địa phương và các tổ chức chính trị - xã hội, đặc biệt phải nói đến sự ủng hộ và thực hiện của đông đảo nhân dân tại các xã thực hiện đề án. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện đề án vấn còn có những khó khăn nhất định đó là: Ban chỉ đạo một số huyện chưa thường xuyên quan tâm triển khai thực hiện đề án, một số phòng Dân tộc tham mưu chưa tích cực, đặc biệt Ban chỉ đạo cấp xã, các tổ tư vấn tại một số xóm nắm địa bàn chưa tốt, cập nhật sổ theo dõi chưa thường xuyên, một số trường hợp tổ chức cưới mới phát hiện; việc xử phát hành chính trong việc vị phạm Luật hôn nhân và gia đình (tảo hôn, kết hôn cận huyết thống) chưa thực hiện tốt tại cơ sở; trình độ dân trí không đồng đều, các hủ tục lạc hậu (giữ tài sản, cưới sớm để có thêm người lao động, ... còn tồn tại không ít trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số, đặc biệt với dân tộc Mông, Dao, ảnh hưởng đến kết quả thực hiện đề án; Bên cạnh đó có những nguồn thông tin xấu, lệch lạc ảnh hưởng đến tâm sinh lý thanh thiếu niên, học sinh, dẫn đến hiện tượng yêu sớm, cưới tảo hôn ở các vùng, miền trên địa bàn toàn tỉnh.
     Trước những khó khăn như vậy, Tỉnh Cao Bằng xác định rõ trong thời gian tới sẽ tập trung vào tổ chức thực hiện những giải pháp sau:
    Một là, tăng cường hoạt động truyền thông giáo dục, vận động nâng cao nhận thức, chuyển đổi hành vi đối với đồng bào dân tộc thiểu số ít người, đặc biệt là ở vùng sâu, vùng xa, vùng kinh tế khó khăn như: Cung cấp các ấn phẩm, tài liệu truyền thông- giáo dục, vận động chuyển đổi hành vi phù hợp với dân tộc thiểu số (hình ảnh, lời, tiếng, chữ viết...); Lồng ghép nội dung liên quan đến tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống trong sinh hoạt của các Ban, ngành đoàn thể ở cơ sở; Phối hợp, triển khai đồng bộ giữa các ngành, cấp trong việc triển khai đề án, tập trung tuyên truyền tại các trường học bằng nhiều hình thức.
    Hai là, Đẩy mạnh công tác phối hợp giữa các tổ chức, cá nhân trong việc cung cấp dịch vụ tư vấn, chăm sóc sức khỏe sinh sản cho vị thành niên. Chú trong việc duy trì, nhân rộng và nâng cao hiệu quả mô hình tư vấn về tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống cho vị thành niên ở các trường phổ thông trung học, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, đặc biệt là ở các trường phổ thông dân tộc nội trú.
    Ba là, nâng cao chất lượng công tác tham mưu, bổ sung, hoàn thiện các chính sách liên quan đến giảm tỷ lệ tảo hôn và hôn nhân cận huyệt trong vùng dân tộc thiểu số.
    Bốn là, tăng cường thực thi pháp luật về bảo vệ chế độ hôn nhân và gia đình.
    Năm là, nâng cao năng lực của đội ngũ tham gia thực hiện các can thiệp giảm nạn tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống.
   Sáu là, Tiếp tục nâng cao dân trí vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng đặc biệt khó khăn, lồng ghép tuyên truyền với thực hiện mô hình kinh tế, ổn định đời sống; tổ chức tham quan học tập tỉnh bạn có mô hình hiệu quả.
   Khi các giải pháp trên được triển khai, thực hiện đồng bộ sẽ góp phần giảm thiểu và tiến tới chấm dứt tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống tại tỉnh Cao Bằng trong thời gian tới./.

Những tin cũ hơn

• Lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc và con đường cứu nước, cứu dân
• Một số kết quả nổi bật về công tác hộ tịch của tỉnh Cao Bằng hiện nay
• Xây dựng kế hoạch hoạt động khoa học của các khoa, phòng tại Trường Chính trị Hoàng Đình Giong
• Phân biệt một số loại đơn thư theo pháp luật hiện hành phục vụ bài 10 Tiếp công dân, giải quyết khiếu nại tố cáo của công dân ở cơ sở học phần những vấn đề cơ bản về quản lý hành chính nhà nước
• Một vài suy nghĩ về chuyến đi thực tế đầu năm 2021
• Phê phán một số quan điểm phủ nhận nội dung liên minh giữa giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và tầng lớp trí thức ở Việt Nam hiện nay vận dụng vào giảng dạy tại Trường Chính trị Hoàng Đình Giong

Những tin mới hơn