Vận dụng những điểm mới trong Văn kiện Đại Hội XII về đổi mới mô hình tăng trưởng vào giảng bài “ Mô hình tăng trưởng và phát triển các ngành, lĩnh vực kinh tế ở Việt Nam”

   Thành tựu kinh tế vĩ mô của một quốc gia thường được đánh giá theo những dấu hiệu chủ yếu như: ổn định, tăng trưởng, công bằng xã hội. Trong đó, tăng trưởng kinh tế là cơ sở để thực hiện hàng loạt vấn đề kinh tế, chính trị, xã hội.

   Mô hình tăng trưởng kinh tế là một cách diễn đạt quan điểm cơ bản nhất về sự tăng trưởng kinh tế thông qua các biến số kinh tế và mối quan hệ giữa chúng. Về mô hình tăng trưởng, Đại hội XI đã xác định: "Chuyển đổi mô hình tăng trưởng từ chủ yếu phát triển theo chiều rộng sang phát triển hợp lý giữa chiều rộng và chiều sâu, vừa mở rộng quy mô vừa chú trọng nâng cao chất lượng, hiệu quả, tính bền vững" 1. 
Vận dụng những điểm mới trong Văn kiện Đại Hội XII về đổi mới mô hình tăng trưởng trong giảng dạy chương trình trung cấp lý luận chính trị - hành chính, cụ thể trong Bài 2. "Mô hình tăng trưởng và phát triển các ngành, lĩnh vực kinh tế ở Việt Nam",  tôi nhận thấy rất cần thiết phải vận dụng những điểm mới tại Văn kiện Đại hội XII vào giảng dạy bài này như sau:
   Thứ nhất, ở phần 2.2.1. Mục tiêu của mô hình tăng trưởng kinh tế giai đoạn 2011-2020.
   Giảng viên cần làm rõ những nhận thức mới, rõ hơn về  định hướng đổi mới mô hình tăng trưởng trong Văn kiện Đại Hội XII :  "Mô hình tăng trưởng trong thời gian tới kết hợp có hiệu quả phát triển chiều rộng với chiều sâu, chú trọng phát triển chiều sâu, nâng cao chất lượng tăng trưởng và sức cạnh tranh trên cơ sở nâng cao năng suất lao động, ứng dụng tiến bộ khoa học - công nghệ, đổi mới và sáng tạo, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực…phát triển văn hoá thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội, bảo vệ môi trường, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân” ².
   Đại hội xác định nhiệm vụ trong 5 năm 2016-2020 là: " Đổi mới mô hình tăng trưởng, bảo đảm phát triển nhanh, bền vững trong điều kiện kinh tế thị trường và hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng…Tiếp tục thực hiện đồng bộ hiệu quả Đề án tổng thể cơ cấu lại nền kinh tế và cơ cấu lại các ngành, lĩnh vực"3.
   Thứ hai, ở phần 2.2.3. Giải pháp đổi mới mô hình tăng trưởng kinh tế của Việt Nam.
    Bài giảng cần làm rõ nguồn lực tăng trưởng được xác định trong Đại Hội XII: "Đổi mới mô hình tăng trưởng chuyển mạnh từ chủ yếu dựa vào xuất khẩu và vốn đầu tư sang phát triển đồng thời dựa cả vào vốn đầu tư, xuất khẩu và thị trường trong nước. Phát huy vai trò quyết định của nội lực, đồng thời thu hút, sử dụng có hiệu quả các nguồn lực bên ngoài; phát huy đầy đủ, đúng đắn vai trò của doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp tư nhân, doanh nghiệp FDI và khu vực sản xuất nông nghiệp”4
    Thứ ba, ở phần 3.1. Mối quan hệ giữa các ngành, lĩnh vực kinh tế với tăng trưởng, phát triển kinh tế
    Đại Hội XII đã khẳng định chủ trương định hướng cơ cấu lại nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng như sau: "Tiếp tục đẩy mạnh thực hiện cơ cấu lại đồng bộ, tổng thể nền kinh tế và các ngành, các lĩnh vực gắn với đổi mô hình tăng trưởng, tập trung vào các lĩnh vực quan trọng: cơ cấu lại đầu tư với trọng tâm là đầu tư công; cơ cấu lại thị trường tài chính với trọng tâm là hệ thống ngân hàng thương mại và các tổ chức tài chính, từng bước cơ cấu lại ngân sách nhà nước… Tiếp tục đẩy mạnh thực hiện ba đột phá chiến lược, nhất là đột phá về thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, nhằm giải phóng mạnh mẽ sức sản xuất, huy động, phân bổ, sử dụng có hiệu quả các nguồn lực”5
    Để thực hiện mục tiêu đổi mới mô hình tăng trưởng cần hệ thống các giải pháp đồng bộ, toàn diện, trong đó, cần tập trung vào một số giải pháp chủ yếu, bao gồm: tháo gỡ khó khăn về thể chế, tạo lập môi trường thuận lợi cho đầu tư, kinh doanh của doanh nghiệp và người dân; phát triển kinh tế tri thức; thúc đẩy tăng trưởng xanh...sớm đưa nước ta cơ bản trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại.


                                                  ThS. Đoàn Thị Vân Thúy
                       Phó Trưởng phòng Nghiên cứu khoa học - Thông tin - Tư liệu

 
          1. Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI, Nxb. Chính trị quốc gia - Sự thật, Hà Nội, 2011, tr.191
          2.  Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII, Nxb. Chính trị quốc gia - Sự thật, Hà Nội 2016, tr.87.
          3. Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII, Nxb. Chính trị quốc gia - Sự thật, Hà Nội 2016, tr.280-281
         4. Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII, Nxb. Chính trị quốc gia - Sự thật, Hà Nội 2016, tr.87-88
          5. Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII, Nxb. Chính trị quốc gia - Sự thật, Hà Nội 2016, tr.88-89