Phương pháp dạy học tích cực ở trường Chính trị Hoàng Đình Giong, tỉnh Cao Bằng

Chủ nhật - 17/01/2016 15:17

Phương pháp dạy học tích cực là một hệ thống các phương pháp thông qua đó, người dạy làm sinh động, phong phú thêm quá trình truyền tải kiến thức đến người học, là sự kết hợp nhiều phương pháp cụ thể để người học tiếp cận tri thức một cách đầy đủ, thoải mái, không bị áp đặt kiến thức của người dạy.
Với phương pháp dạy học truyền thống, người dạy là chủ thể, là trung tâm. Song do quá đề cao người dạy nên nhược điểm của phương pháp dạy học truyền thống là học viên thụ động tiếp thu kiến thức, giờ giảng dễ đơn điệu, buồn tẻ, kiến thức thiên về lý luận, ít chú ý đến kỹ năng thực hành của người học; do đó kỹ năng vận dụng vào đời sống thực tế bị hạn chế.
Để đáp ứng yêu cầu cung cấp nguồn nhân lực có đủ khả năng phục vụ cho xã hội phát triển trong tương lai, việc đổi mới phương pháp giảng dạy là một trong những yêu cầu bức thiết hiện nay.  Phương pháp giảng dạy tích cực lấy người học làm trung tâm là cách thức dạy học theo lối phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của người học.
Một số phương pháp dạy học tích cực thường dùng như: phỏng vấn nhanh, hỏi đáp, nêu ý kiến ghi lên bảng, làm việc nhóm, tình huống, sàng lọc, thuyết trình có hiệu quả, xác định mục tiêu bài học… Qua thực tiễn giảng dạy tại Trường Chính trị Hoàng Đình Giong tỉnh Cao Bằng, tôi xin phép có một vài trao đổi về phương pháp giảng dạy tích cực để chúng ta có thể sử dụng phương pháp một cách hiệu quả.
Một là, việc xác định mục tiêu bài giảng
Để đạt được mục tiêu bài giảng, giảng viên cần nắm vững nội dung của bài giảng, nghiên cứu kỹ học viên  trước khi giảng bài để biết được nhu cầu học tập, trình độ và khả năng nhận thức để tìm kiếm phương pháp dạy hiệu quả nhất.
Cuối bài học, giảng viên cần đối chiếu giữa mục tiêu bài giảng đã được xác định ban đầu với kết quả đạt được của học viên về 3 mảng: kiến thức, kỹ năng, thái độ. Như vậy, sẽ đánh giá chất lượng dạy học của giảng viên và chất lượng học của học viên.
Hai là, mở đầu bài giảng
Mở đầu bài giảng cần tạo không khí cởi mở, hứng thú cho học viên. Do đó, giảng viên phải nắm rõ kiến thức, lấy các ví dụ minh họa dễ hiểu, gần gũi với thực tiễn và có thể tạo hứng thú cho học viên từ các ví dụ sinh động, điển hình, có thể dùng tranh, ảnh, video clip, bài tập tình huống, kể một câu chuyện…
Ba là, phương pháp thuyết trình hiệu quả
Thuyết trình có hiệu quả, đặc biệt là trong giảng dạy lý luận chính trị, thuyết phục học viên và trong thời gian ngắn giảng viên có thể truyền đạt được lượng kiến thức lớn cho học viên thì giảng viên cần chủ động về thời gian và nội dung bài giảng,  cho học viên tự nghiên cứu những nội dung đơn giản, dễ hiểu, lựa chọn nội dung chính để thuyết trình và  có thể sơ đồ hoá các nội dung của bài giảng trên các slide kết hợp giữa nghe và trực quan hoá để học viên ghi nhớ thông tin nhiều hơn.
Bốn là, phương pháp làm việc nhóm
Khi sử dụng phương pháp này giảng viên cần lựa chọn nội dung phù hợp với đối tượng học viên và thời gian tiến hành. Tại trường Chính trị Hoàng Đình Giong tỉnh Cao Bằng, việc vận dụng phương pháp này được các giảng viên vận dụng linh hoạt, mỗi lớp học tuỳ thuộc vào số lượng học viên mà chia thành các tổ, giảng viên đưa ra chủ để thảo luận cho các tổ ( mỗi tổ thành một nhóm) hoặc chia nhóm theo bàn ( mỗi bàn thành một nhóm). Sau đó, cho đại diện một nhóm báo cáo và các nhóm khác bổ sung, vừa tiết kiệm thời gian và  học viên được chia sẻ nhiều kiến thức.
Năm là, phương pháp hỏi chuyên gia
Phương pháp này cung cấp những tri thức chuyên sâu cho học viên về một lĩnh vực cụ thể. Khi giảng về những vấn đề liên quan đến thực tế tại địa phương hoặc về chuyên môn cụ thể của một lĩnh vực thì giảng viên sử dụng chuyên gia hoàn toàn là học viên.
Sáu là, phương pháp hỏi đáp
Giảng viên có thể áp dụng phương pháp này ở những nội dung liên quan đến kinh nghiệm thực tiễn của học viên, thực tiễn đời  sống kinh tế - chính trị - xã hội của đất nước. Giảng viên khi sử dụng phương pháp này cần có kỹ năng đặt câu hỏi, câu hỏi mở, có nhiều ý kiến phát biểu của học viên, càng mang lại hiệu quả cao.
Trong những năm vừa qua, Ban Giám hiệu Trường Chính trị Hoàng Đình Giong tỉnh Cao Bằng triển khai nhiều hoạt động nhằm đổi mới phương pháp dạy học tích cực và đạt được những kết quả đáng khích lệ.
Thứ nhất, được sự hỗ trợ về tài chính của Hiệp hội Thụy Sỹ vì sự hợp tác quốc tế (Helvetas), từ năm 2005 - 2010 Nhà trường đã mở được 03 lớp với 32 lượt cán bộ, giảng viên tham gia; 07 lớp cán bộ huyện về kỹ năng và phương pháp giảng dạy lấy người học làm trung tâm.
Từ năm 2007 đến 2014, giảng viên trường đã tham gia giảng dạy 10 lớp tập huấn cho Ban phát triển xã của các huyện trong chương trình dự án IFAD, PS-ARD. Trong 10 tháng đầu năm 2015, Nhà trường đã tổ chức hội thảo khoa học về đổi mới nâng cao chất lượng giảng dạy, đào tạo bồi dưỡng cán bộ gắn với phương pháp dạy học tích cực; cử 09 giảng viên đi tham dự lớp tập huấn phương pháp dạy học tích cực do Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh tổ chức.
 Hiện nay, 100% giảng viên đã áp dụng phương pháp dạy học tích cực và sử dụng thành thạo phương tiện dạy - học, chất lượng bài giảng được nâng cao.
Để nâng cao hiệu quả phương pháp dạy học tích cực tại Trường Chính trị Hoàng Đình Giong trong thời gian tới cần:
Một là, Nhà trường cử giảng viên đi tập huấn về phương pháp dạy học tích cực tại Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh;
Hai là, Nhà trường tổ chức hội thảo khoa học chia sẻ về phương pháp dạy học tích cực giữa các giảng viên.
Ba là, các khoa tiếp tục duy trì, thường xuyên trao đổi rút kinh nghiệm việc thực hiện phương pháp dạy học tích cực.
Bốn là, Nhà trường cần mua sắm trang thiết bị, bổ sung các phương tiện hỗ trợ giảng dạy./.

                                                         Bế Dũng

Phó Hiệu trưởng

Những tin cũ hơn

• Trao đổi góp phần nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng cán bộ ở Trường Chính trị Hoàng Đình Giong
• Bồi dưỡng phương pháp tự học cho học viên tại Trường Chính trị Hoàng Đình Giong

Những tin mới hơn